Низом ҚОСИМ

Моро сари боло бувад, эй озими кайҳон,

                                               аз кўҳи Бадахшон,

Моро дили дарё бувад, эй ҳамдилу ҳамҷон,

                                               аз Вахшу Зарафшон.

Мо шаҳриву мо кўҳиву мо даштии мулкем,

                                               ҳамобу гил аммо,

Мо суғдиву мо хатливу мо раштии мулкем,

                                               ҳамҷону дил аммо.

Аз Вахшу Ҳисорему ҳамовою ҳамандеш,

                                               ҳамнийяту ҳамкеш,

Бо Рўдакиву Хусраву бо Мавлавии хеш

                                               ҳастем зи худ беш.

Мо ҳамнафаси ҳамдигару ёри Худоем,

дар меҳрсароем,

Мо даст ба дастем ҳама, пой ба поем,

аз аҳли вафоем.

Мо дар раҳи некем, ҳамин ҷодаамон бас

                                               то манзили уммед

Моро Ватани содаву озодаамон бас

                                               зери Маҳу Хуршед.

Мо ҳамдилу ҳамманзили ин мулку маконем,

 мо ҳамдилу ҷонем,

Мо тоҷбасар, меҳрбадил, шуълабаҷонем,

                                               ин гуна бимонем.

Моро зи баландиву зи меъроҷ шиносанд

                                               дар минбари табрик,

Моро ба раҳи зиндагӣ аз тоҷ шиносанд

                                               чун миллати тоҷик!

 

***

Боз бишкуфт гулу хор, баҳор омад боз,

Боз гул кард рухи ёр, баҳор омад боз.

 

Хас ба минқор, парасту бикунад лона бапо,

Эй хуш ин лонаву минқор, баҳор омад боз.

 

Пеши поро бинигар, мўр пайи донакашист,

Мўрро низ маёзор, баҳор омад боз.

 

Киштааш сабз шуду дар лаби деҳқони диёр

Хуш бувад замзамаи кор, баҳор омад боз.

 

Донае дар кафи ў хирмани фардо бошад,

Шукри ин андаки бисёр, баҳор омад боз.

 

Он ниҳоле, ки шинондӣ, ба сарат соя шуда,

Монда сарсабзиат осор, баҳор омад боз.

 

Ҳам бибинем батакрор ҷаҳонро хуррам,

Ҳам бигўем батакрор: баҳор омад боз!

 

Ҳар тараф лола бибин дигару гулгун рухи ёр,

Наргису дидаи хуммор, баҳор омад боз.

 

Дар лаби ҳар нафарест, аз дили огаҳ суварест

Сухани Лоиқу Бозор, баҳор омад боз.

 

Сабз шуд ҳамчу қаламча қалами шоир ҳам,

Шуд қатораш гули ашъор, баҳор омад боз!

 

***

Бо Ватан маъною мазмун бошадам,

Пеши ҳар кас рўи гулгун бошадам.

 

Сарбаландӣ бошадам монанди кўҳ,

Дилкушодӣ ҳамчу ҳомун бошадам.

 

Нўшхандам зери лаб бошад мудом,

Кай ғам аз писханди ҳар дун бошадам.

 

Ҳарфи ҳақ бошад ҳамеша бар лабам,

Дидаи ҳақбин ба ҳар сун бошадам.

 

То равон хуни дилам бо ёди ўст,

Ҳар куҷо ёрони ҳамхун бошадам.

 

Нест бе маъною мазмун умри ман,

Бо Ватан маъною мазмун бошадам.

***

Ба тифле, ки фарзанди Тоҷикистон — донишҷўисоли аввали Донишгоҳи кишоварзии Бошқирдистон Ҳоҷимуроди Қаландар аз ғарқшавӣ дар дарёи Белая наҷоташ додаву худ ба коми дарё рафтааст.

Эй, ки бо қимати умре шудӣ аз марг раҳо,

Эй, ки умри дигаре сахт гарон афтодат,

Ҳарду ин умр насибат кунад аз доди Худо,

Гар бувад то ба абад хотираи ободат;

Дасти тоҷик агар ҳеҷ зи ёдат наравад,

Рухи тоҷик бимонад абадӣ дар ёдат;

Дасти имдод агар бо рухи бикшода дароз

Бикунӣ бар ҳамаи мунтазири имдодат!

 

 Деҳшаҳри Пушинг

Бо ҳавои деҳ ба сар боз омадам

Бар деҳи сарсабзу хушноми Ватан,

Парчами озодиву озодагӣ

Дидам афшон бар ҳама боми Ватан.

Омадам бар як деҳи домони кўҳ,

Лек афтодам ба як шаҳри азим,

Чун Душанбеву Хуҷанду Бохтар

Дошт он рўи ҷавон, бўи қадим.

Бо дилогоҳиву худогоҳиаш

Ҳамдили худ карду бар худ моилам.

Ончунон табъи дили худ дидамаш,

К-орзўҳое бирўид аз дилам:

Орзў кардам, ки бошам ҷўи деҳ,

Сар занад то аз дилам фавворааш,

Чун дарахте кош бошам дар бараш,

Чўби пурмағзам шавад гаҳворааш.

Орзў кардам, шавам роҳе накў,

Аз канораш бо дили пурорзў

Зодагонашро ба дуриҳо барам,

Бар канораш сурхрў бозоварам.

Кўзаи ёди ниёгон мешудам

Кош бар дўши нигоре гулбадан.

Мешудам ё дилситону ҷовидон

Дар бари пироҳанаш нақши чакан.

Мисрае зебову гўё мешудам

Дар хаёли шеърдони пурталош,

Ё ки андар ҷузвдони мактабӣ

Як китоби хонданӣ, эй кошу кош.

Кош, гуфтам, мисли ин деҳ мешудам,

Тифлҳо мепарваридам дар канор,

Мешуданд андар канорам баркамол,

Мешудандам он ҳама имдодгор.

Орзў кардам, ки чун ин деҳ шавам,

То ки тифлон парварам пурорзў,

Шаҳр кардан хоҳадам з-онҳо яке,

Шаҳраки озодаи хушрангубў.

Орзў кардам чунин аз ҷону дил,

То ки соҳибдил яке фарзанди ман

Рўи чун боғи шукуфонам диҳад,

Бахти сарсабзам диҳад мисли чаман.

Бо дили пур бозгаштам ман ба шаҳр,

Дил вале бо он кеҳу он меҳ бимонд,

Бора шуд, фаввора шуд, гаҳвора шуд,

Шуд саропо орзў, дар деҳ бимонд.

 

***

Модар, ту роҳ ҷониби ҳастӣ кушодиам,

То роҳҷў шавам, ба сари раҳ ниҳодиам .

 

То пухтаам кунӣ ба ҷаҳон, шири хоми хеш

Дар оташи танўри дилат пухта додиам.

 

Дар умр ҳарчи ҳаст, бувад аз ту ҳадяам,

То умр бошадам, туӣ он гуна ҳодиам.

 

Оғўши баҳри меҳр кушоди ту додааст

Дар тангнои зиндагӣ ин дилкушодиам.

 

Аз оби дидаи ту чунин хокиам мудом,

Аз оташи дили ту чунин ман на бодиам.

 

Эй хоксори ман, ба дуоят чу қуллаҳо

Сар бар фалак шавад агарам, по ба водиам.

 

Камризқии мудоми ту доғи дилам бувад,

Бори хиҷолатам – ҳама ризқи зиёдиам.

 

Дар аллаи ту дарҷ алифбои зиндагист,

Шарманда аст пеши ту сад босаводиам.

 

Эй лафзи ту асоси дилу рўҳу ҳастиам,

Инҳо ҳама ту додаву шоир ту зодиам.

 

Дилҳои шикастаро бибандӣ…

Ба профессори тиб Саидбилол Қурбон

 

Дар сина ғурури ибни Сино дорӣ,

Биноии чашм аз дили бино дорӣ.

Пайванди шикаста азми пайванди ту шуд,

Нашкастани дил бақои савганди ту шуд.

 

Пеши ту шикастапои афзун бирасад,

Бо пои касону ҷони маҳзун бирасад,

Шафтолуи гап ҳамин, ки ў чун бишавад? –

Бо пои худ аз пеши ту берун бишавад!

 

Ё худ, ба барат шикастадасте ояд,

Аз даст варо ба дил шикасте ояд,

Аз дасти ту ҳамдастии воло биравад –

Ў аз бари ту ба дасти боло биравад!

 

Бишкаста камар низ фаровон дидӣ,

Бозии миён миёнаи ҷон дидӣ,

Ин низ кай аз пеши ту дилхаста бирафт,

Бишкастакамар, бибин, камарбаста бирафт!

 

Кам бошад, агар шикастабандат гўям,

Он беҳ, ки табиби ҳушмандат гўям,

Танҳо на шикастапораҳои ҳама тан,

Дилҳои шикастаро бибандӣ, аҳсан!

 

Ғазали сафедӣ

Сад субҳи пурсафо

                            дар рўйҳоятон,

                                            эй рўсафедҳо!

Сад чашм нурбор

                            аз мавҷи бўятон,

                                             эй бўсафедҳо!

Эй тўсҳои кў,

                            рўида чор сў

                                            дар роҳи ҷустуҷў,

Аз нури боратон

                           шуд чор сў сафед,

                                           эй сўсафедҳо!

Чун тўсҳо сафед,

                            чун бўсҳо лазиз,

                                          афсўсҳо чаро,

Эй бефиребҳо –

                               ҳам рўсафедҳо,

                                            ҳам тўсафедҳо!

Эй коҷҳои рост,

                            аз ҳиммати шумост –

                                          дил аз каҷӣ ҷудост,

Он гуна чун шумо

                          моем зери барф

                                         абрўсафедҳо!

Эй чашмаҳои кўҳ,

                            кони сафои кўҳ,

                                          гирён барои кўҳ,

Беш обрўятон,

                            эй раҳсафедҳо,

                                         эй ҷўсафедҳо!

Бар қадри нозҳо,

                            бар қадри ишваҳо

                                         бояд накў расид,

Эй кўлҳои гўл,

                             эй ишқдарбарон,

                                               эй қўсафедҳо!

Дунё сафед бод,

                            пур аз умед бод,

                                                ҳар рўз ид бод! –

Гуфтем ин сухан

                            аз олами ҷавон

                                                  мо, мўсафедҳо…