Бардошт аз ПАЁМ. Такя ба дирӯз, умед ба фардо
Таърих ба ҳар миллат дар давраҳои мураккабу тақдирсози ҳаёташ сарвароне медиҳад, ки гӯё асли тамоми хираду таҷрибаи ӯро дар худ таҷассум намудаанд. Ва эшон бо он хираду таҷрибаи азалии афзоянда халқи худро аз гирдоби азобҳои қисмат наҷот бахшида, ба роҳи эҳёву пешрафт ҳидоят менамоянд. Барои ин сарвар аз савқи табиие бениёз гардонда мешавад, ки таърихи халқашро бо ҳама шебу фароз натанҳо хуб бидонад, балки дилсӯзона имрӯзро эҳсос бикунад ва фаросати олии дарки фардо дошта бошад.
Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз зумраи чунин сарварон аст. Натанҳо бахти инсониву барори сарварӣ, балки азхудгузаштагиву заҳмати сангин буд, ки ӯ миллату давлатро аз ҳалокати яқин раҳонду умри тоза бахшид. Дар ин ибора чӣ хавфу хатарҳо, чӣ ранҷу азобҳо, чӣ тоқату таҳаммулҳо ниҳонанд, танҳо худаш медонаду Худо. Хушбахтона, миллати ҳассосу хирадманд ҳам бо тамоми ҳастӣ инро ҳис мекунад ва, аз ин рӯ, беш аз сӣ сол боз ҳамғаму ҳамдам ва ҳаммароми сарвари хеш аст. Мақсаду маромҳои сарвари давлату миллати тоҷик пайваста дар санадҳои гуногун ифода мешавад ва яке аз муҳимтарини онҳо паёми ҳарсолаи ӯст.
Зоҳиран, Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олии мамлакат рӯйдодест, ки пайваста ба вуқуъ мепайвандад ва дар ироаву истиқболаш аҷобате нест. Вале, ҷолиб он аст, ки ҳар дафъа он ба падидае табдил меёбад, ки натанҳо сиёсат, иқтисод ва иҷтимоъ, балки ҳатман соҳаи маънавиро ҳам фаро мегирад ва натанҳо нақшаи амали сиёсиву иқтисодӣ ва иҷтимоӣ, балки дастури ҳаёти маънавии ҷомеа низ мешавад.
Мантиқан ин санади муҳим бояд аз фишангҳои ақлонӣ иборат бошад ва ба ақлу хиради вакилони халқ ва тамоми аҳли ҷомеа таъсир бирасонад. Лекин пайваста ба фишанги қавии ҳиссӣ низ мубаддал мегардад ва ҳамзамон, балки бештару амиқтар, эҳсоси зебоишиносиву зебоипарастӣ ва покдиливу хушниятии миллатро таҳрик мебахшад.
Дар ин беш аз сӣ сол Эмомалӣ Раҳмон натанҳо ҳунармандона маъмурият карда, миллатро ба ҳам овард, давлатро барпо намуд, сарзаминро боз ба як Ватани озоду обод табдил дод, балки ба умқи таърихи халқи хеш фурӯ рафта, дурдонаҳои гаронбаҳову ифтихорангезе берун овард, ки содаву самимӣ қисмати ин миллатро бозгӯ мекунанду ба заҳмату бунёдкориҳо ба хотири фардои дурахшон ҳидоят менамоянд. Аз ин рӯ, табииву барҷо буд, ки дар оғози Паёми имсола аз понздаҳ ёдгории таърихиву фарҳангие ёд шуд, ки ба феҳристи ЮНЕСКО дохил шудаанд. Ва тасмими Сарвари давлат дар хусуси таъсиси Агентии ҳифзи мероси таърихию фарҳангӣ идомаи мантиқии корҳои бузургест, ки ӯ баҳри нигаҳдошти ёдгориҳои таърихӣ, барқарорсозиву эҳёи онҳо ва ба авроқи китобҳояш овардани саҳнаҳои муассири таърихи халқи худ кардааст. Воҳиди нави сохторӣ ҳатман қувваю имконияти кофие хоҳад дошт, ки дар як самти муҳимми давлатдорӣ корҳои муассиреро амалӣ бисозад ва донишу ифтихори миллии ҳамватанонро биафзояд.
Вобастаи ин дар идомаи Паём омили рушди давлату миллат будани илму маориф зикр гардид. Сарвари давлат таваҷҷуҳи аҳли ҷомеаро бахусус ба илмҳои дақиқ, созандагиҳои техникӣ ва ихтироъкорӣ ҷалб кард. «Мо ба донишмандони сухан эроде надорем, лекин бояд ихтироъкоронро тарбия кунем» – гуфт ӯ. Аз ин ҷумла ҳастии гӯянда эҳсос мешавад, ки ҳам ба сухани созандаи ҳазорсолаамон арҷ мегузорад ва ҳам самимона мехоҳад, ки миллаташ ҳамқадами асри техникаву технологияҳои нав ба нави замонавӣ бошад.
Барои ин корҳои зиёде дар пешанд ва қисме амалӣ ҳам шуда истодаанд. Аз ҷумла, озмуну маҳфилу чорабиниҳои зиёде, ки наврасону ҷавононро ба техникаву технология, аз ҷумла ихтироъкорӣ ҷалб менамоянд. Муҳим он аст, ки чунин воситаҳо зоҳириву сохтакорона не, самимиву амиқ бошанд ва ҷавононро воқеан донишманду андешаманд ва ҷӯяндаву ёбанда тарбия бикунанд. «Фақат як коғаз надиҳем» – таъкид намуд Сарвари давлат ва ин гуфта бахусус дар муҳите, ки «сертификат»-чопкуниву «сертификат»-диҳиҳо ба авҷи аъло расидааст ва ҳар идораву идорачае «сертификат»-у «ифтихорнома»-ву «сипоснома»-и арзонбаҳои худро дораду ашхоси бо чунин аснод нозандаву қонеъ ҳам рӯ ба афзоишанд, бояд ҳалқаи гӯшҳо ва мавриди андешаи амиқ бошад.
Барҷост, ки боз аз ҷанбаи эҳсосбарангезии Паём ёдовар бишавем. Президент гаштаву баргашта, бо эҳсоси баланд, дилсӯзонаву воқеан ҳавасмандона аз савод, илм, касбу ҳунар ёд овард. Дар ин лаҳзаҳо ӯ падари азизу ғамхореро мемонд, ки пайваста дар фикри камолоти фарзандони хеш аст, ҳамеша ғами онҳоро мехӯрад, то дар ин дунёи пурмасъалаву мушкилзо хору муҳтоҷ набошанд. «Бесаводии миллат бадбахтии давлат аст», – зикр шуд ва ин таъкидҳои пайвастаи Президентро ба ёд меорад, ки агар шаҳрвандон заиф бошанд, давлат қавӣ буда наметавонад ва агар халқ осудаҳол набошад, давлати сарватманд сохтан амри муҳол аст.
Ҳамин аст, ки давлати воқеан иҷтимоии мо пайваста хароҷотро барои соҳаҳои бевосита ба инсон марбут меафзояд. Чунонки дар Паём омад, Тоҷикистон аз ҷиҳати ғамхорӣ ба соҳаи маориф дар байни қариб дусад давлати дунё дар ҷои бистуякум аст. 300 ҳазор донишҷӯ дорем, лекин, тавре ки Сарвари давлат батакрор мегӯяд, гап дар дониши онҳост, на дар дипломашон. Аз ин рӯ, соҳаи маориф аз таҳияву таълифи барномаву китобҳои дарсӣ то раванди дилхоҳи таълим ва тарбияи кадрҳои воқеан соҳибихтисос аз ғамхории хосаи давлат бархурдор аст.
Аз касе пӯшида нест, ки яке аз мушкилаҳои тамоми кишварҳои дунё бекорист. Ҳатто баъзе абарқудратҳо мубталои онанд. Аз ин рӯ, барҷо дар Паём зикр шуд, ки Ҳукумати мамлакат, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барои бо ҷои кор таъмин намудани мардум тадбирҳои зиёде меандешанд. Лекин масъала бисёр ҷиддӣ ва амиқ аст – аҳолии мамлакат пайваста зиёд мешавад ва мутаносибан ҳар сол бояд сад ҳазор ҷои кор таҳия бишавад. Дар ин замина ба шаҳрвандон чил ҳазор ҷои кор пешниҳод намудани Ҳукумати пойтахт бисёр ҷолиб аст. «Ҳоло дар Роғун 15 000 нафар кор мекунанд ва сохтмон боз ба 5000 коргар ниёз дорад», – гуфт Президент ва ин даъвати самимона аст ба онҳое, ки дар муҳоҷирати меҳнатианд. Вобаста ба сохтмонҳои бузурги мамлакат ва муҳоҷирати меҳнатӣ масъалаи тарбияи коргарони соҳибихтисос дар миён аст ва барқарор кардани шабакаи омӯзишгоҳҳои касбҳои техникӣ шояд ба ҳалли он мусоидат бинамояд.
Президенти мамлакат пайваста аз саломатии миллат суҳбатҳои самимӣ мекунад. Паёми имсола ҳам истисно набуд. Зикр шуд, ки беш аз ҳашт фоизи буҷет сарфи соҳаи тандурустӣ мешавад ва фақат барои бунёди муассисаҳои нави тиббӣ 700 миллион сомонӣ дар назар дошта шудааст. Имрӯз Тоҷикистон барои пешгирӣ ва табобати бемориҳои маъмули замон, аз ҷумла дилу рагҳо ва сил, марказҳои қавӣ дорад. Банда чун як корафтода вазъи бисёр ногувори шуъбаи саратони кӯдакони бемористони Қарияи Боло ва азоби ҷонкоҳи тифлакону модаронашонро дидаву медонад ва аз Вазорати тандурустӣ хоҳишманд аст, ки ба тарбияи духтурони хуби ин соҳа ва таъсиси маркази саратони кӯдакон мусоидат бинамояд.
Дар минбари Паёми имсола мо натанҳо Сарвари қудратманди давлат ва Пешвои дилсӯзи миллат, балки пеш аз ҳама Инсони бузурги заминиву замониеро дидем, ки ҳамеша дар фикри давлату миллати хеш аст, ободии диёру дилшодии аҳли онро мехоҳад, парафшонии парчами мамлакат чун пайки пайваста аз пирӯзиҳои фарзандонаш дар ҳама соҳаҳо орзуи ҳамешагиаш аст. Бо қаноатмандиву ифтихор аз заҳмати пурбаракати мардум, афзудани неъматҳои моддӣ, пасандозҳои аҳолӣ, зиёд шудани синни миёнаи умр мегӯяду зикр мекунад, ки «Обу ҳавое, ки мо дорем, табиати биҳиштосое, ки мо дорем, мардумамон набояд аз сад сол камтар умр бубинад!»
Барои ин чӣ бояд кард? – ба ин савол ҳам дар Паём ҷавоби қотеъона ҳаст: бояд ҳама соҳаҳо самимона кор бикунанд, «нафси бад» (ибораи Президент) сарфи назар бишавад, шаҳрвандон бо заҳмати содиқона дар фикри беҳбудии вазъи оила ва муҳити худ бошанд, тозагии асливу маънавӣ аз ҷониби аҳли ҷомеа риоя бишавад, соҳибкорӣ бе монеа рушд бинмояду пардохтҳо ба хазинаи давлат биафзоянд. Он гоҳ дастгирии иҷтимоии мардум ҳам беҳтар ва пайваста афзудани маошу нафақа боиси беҳбуди бештари сатҳу савияи зиндагӣ, руҳбаландӣ ва умри пурбаракати мардум мешавад. Тавре ки имсол маошу нафақаҳо хеле муассир зиёд шуд ва ҳатман дар некуаҳволии қишрҳои гуногуни ҷомеа нақши равшан хоҳад гузошт.
Сарҷамъӣ, ваҳдат, муҳаббат ба ин обу хок, заҳмати содиқона – ҳамин буд сабақҳои инсонсозу шаҳрвандсози Паёми имсолаи Президент ба аъзои Маҷлиси миллӣ, вакилони Маҷлиси намояндагон, аҳли толор, тамоми мардуми кишвар. Сабақҳое, ки барои ободии бештари диёр ва дилшодии бештари аҳли он бояд аз ҷониби ҳамагон азхуд бишаванд ва мавриди корбасти пайваста қарор бигиранд.
Низом Қосим,
узви Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон,
раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон