Дар марзи хатар

Суханронии Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар му­лоқот бо фаъолон, намояндагони ҷомеа ва ходимони дин, ки рӯзи 9 марти соли 2024 баргузор гардид, бешубҳа, пур аз шарҳу далел буд. Асосгузори сулҳу ваҳдат моро огоҳ намуданд, ки таассубу хурофотро пешгирӣ намуда, дар ҷомеа ҳисси ватандӯстӣ, худогоҳиро таҳким бахшем.

Наход намояндаи яке аз милла­ти соҳибтамаддуни дунё, миллате, ки «Шоҳнома» дорад, Рӯдакиву Сино, Мавлонову Саъдиву Ҳофиз хондааст, Айниву Турсунзодаву Қаноату Лоиқу Бозорро мехонад, бо забони ширини тоҷикӣ сухан мегӯяд, ба амалҳои номатлуб даст занад?

Ин дар тасаввури мо наме­гунҷад, ба мо маъқул нест, ба мо нанговар аст ин фикр.

Имрӯз мо як ҳуҷҷати хеле муҳим дорем ва он моро огоҳ месозад, ки башарият дар рӯ ба рӯи хавфу хатар истодааст. Он матни Сухан­ронии Президенти кишвар дар му­лоқот бо фаъолон, намояндагони ҷомеа ва ходимони дини кишвар аст, ки рӯзи зикршуда баргузор гардид. Сарвари давлати мо баҳри решакан кардани падидаҳои исро­фкорӣ, ифротгароӣ ва таассуб дастурҳои саривақтӣ доданд.

Дар ин суханронӣ возеҳу сода, чун насиҳат ба фарзанд, хеле дил­сӯзона, бо далелҳои қотеъ вазъи имрӯза ва душвориҳое, ки аз хуро­фоту бегонапарастӣ, пайвастани иддае аз ҷавонон ба гурӯҳҳои иф­ротӣ, аз равияи аҷдодии худ берун шудан ба миён меоянд, таҳлил шудааст. Ман мутмаинам, ки касе зиндагиро дӯст медорад, дилаш ба ояндаи Ватану миллат воқеан ҳам месӯзад, онро сарсарӣ наме­хонад, балки пурра аз худ намуда, ба дигарон талқин месозад. Ин як суханронии одии тақвимӣ не, ин дастур аст. Дастури хеле муҳимми имрӯзаи раҳнамои зиндагӣ. Ҳолату вазъият талаб менамояд, ки матни Суханронии Президенти кишвар дар мулоқот бо фаъолон, намоян­дагони ҷомеа ва ходимони дини ки­швар, ба шакли алоҳида нашр ва ба мардум тақсим гардад, муаллимон дар ибтидои дарс чанд дақиқа дар ин мавзуъ ва аз рӯи матни Сухан­ронӣ суҳбат гузаронанд, аҳли адаб бо мардум вохӯриҳо анҷом диҳанд.

Дар суханронии мазкур таъкид мешавад: «Солҳои охир аз ҷониби баъзе шаҳрвандони Тоҷикистон дар ҳудуди дигар кишварҳои ҷаҳон амалҳои мудҳиши террористӣ со­дир шуда, ин кирдори ғайриинсонии онҳо ба обрӯи давлати тоҷикон ва миллати тоҷик дар арсаи ҷаҳонӣ иснод оварда истодааст».

Тибқи маълумоти мавҷуда дар се соли охир 24 нафар шаҳрван­дони мо ба амалҳои террористӣ, аз ҷумла дар анбуҳи одамон таркон­дани худ даст задаанд».

Дар суханрониашон Сарвари давлат як омори бисёр нигарон­кунандаро зикр намуданд: «4075 нафар шаҳрвандони кишвар барои содир намудани амалҳои экстре­мистиву террористӣ дар кофтуков қарор доранд».

Албатта, ин нишондод натиҷаи ба доми хурофотпарастӣ афтода­ни аксар хонаводаҳои эътиқоди динидошта аст, ки мусулмониро дар пояи хурофот ёфтаанду фарза­ндонашонро ҳам ба ин роҳ равона кардаанд.

Барои он ки мо хурофотпараст нашавем, аз асли худ дур наравем, барои он ки мо ба фиреби гурӯҳҳои ифротгаро наафтем, дар солҳои Истиқлоли давлатӣ дар кишвар бузургдошти шахсиятҳои бонуфузи илмӣ ва маънавӣ – Мавлоно Ҷало­лиддини Балхӣ, Абуалӣ ибни Сино, Абдураҳмони Ҷомӣ, Камоли Хуҷан­дӣ, Абурайҳони Берунӣ, Муҳамма­ди Ғаззолӣ, Носири Хусрави Қубо­диёнӣ, Мир Саид Алии Ҳамадонӣ ва дигарон гузаронда, осори зиёди ахлоқиву илмии мутафаккирони гузашта, китоби «Тоҷикон»-и Бо­боҷон Ғафуров чоп шуд, Қуръон ба забони тоҷикӣ тарҷума ва се маротиба нашр гардид.

Тавре дар суханронии зикршу­да таъкид ёфт, дар 10 соли охир аз ҷониби мақомоти ҳифзи ҳуқуқ 1320 ҳодисаи монеъ шудани во­лидайн ба гирифтани таҳсилоти миёнаи асосии фарзандон ошкор гардидааст. Агар бисёр волидайн ва фарзандонашон китобҳои бу­зургонамонро мехонданд ва ба мазҳаби ҳанафӣ, ки яке аз воси­таҳои муассири аз таҳдиду хатарҳо ҳимоя кардани фазои мафкуравии ҷомеаи мо дар шароити муосир мебошад, пайравӣ менамуданд, ба дасти Шайх Темур об намерехтанд. Зиёда аз ин, дар навбат истода, пойафзоли ӯро бӯса намезаданд, оберо, ки ӯ даст мешуст, наменӯши­данд. Шайх Темуре, ки худаш тӯмо­ри навиштаашро, ҳарфҳои худаш навиштаро хонда наметавонист ва худро сафед мекард, «қиблагоҳам ҳамин тавр менавиштанд, ман ҳам ҳамин хел ёд гирифтам».

Дар суханронӣ қайд шудааст, ки омӯзиш ва таҳлили масъала нишон медиҳад, ки барои сарнавишти минбаъдаи миллати тоҷик омили ифротишавии ҷомеа ва пайвастани иддае аз шаҳрвандон ба созмонҳои террористии хусусияти динидошта дар шароити кунунӣ низ ҳамчун таҳдиди ҷиддӣ боқӣ мемонад ва дар сурати пешгирӣ нагардидани ин раванд оқибати ногувор хоҳад дошт.

Дар ин замина як чизи дигарро таъкид карданиям. Дар иқдоми мудҳиши террористии дар вилояти Маскав рухдода, бояд таҳаммул­пазир бошем, саросемавор ба ягон хулоса наоем, ба ҳар гапу ҳар далел бовар накунем ва хулосаи тафтишотро интизор шавем. То ҷое огоҳем, мақомоти салоҳиятдори Ҳукумати Тоҷикистон ва Федера­тсияи Русия дар ин масъала ҳам­кориҳои наздик доранд. Онҳо ҳам талош доранд, ки ин ҳақиқати талх ошкор шавад. Ба касе «кумак»-и ғайрикасбии мо, ки пурра тахми­ниянд, даркор нест. Баръакс, онҳо метавонанд ба раванди тафтишот халал расонанд.

Моро, албатта, ҳадафмандона ба ин ҷалб менамоянд, ба ин ҷанги иттилоотии олами пур аз ихтилоф мекашанд. Пеш аз ҳама, имрӯз мо бояд муҳоҷирони меҳнатии кишварро, ки дар Федератсияи Русия кору зиндагӣ доранд, лаҳ­зае аз хотир набарорем. Воқеан, ҷанги иттилоотӣ муҳорибаест хеле маккорона ва пинҳонкорона, он ба нозуктарин тори асаби инсон нохун мезанад, ба шууру эътиқоду эъти­моди мо таҳдид менамояд.

Акнун аз ин ҳодисаи мудҳиш фақат сабақ метавон гирифт, са­бақ гирифту дар ин ҳолати душвор ба ҳам наздиктар нишаст, даст ба даст шуд ва шукри давлати худро, давлатеро, ки пушту паноҳи мост, намуд!

Дар ин бобат Пешвои миллат таъкид менамоянд: «…мо рӯзҳои сахту сангинро паси сар кардем, мо ин ватанамонро обод карда истодаем, бунёд мекунем, месо­зем ва ба наслҳои оянда як мулки обод мерос мемонем».

Даҳшатҳои ҷанги бародаркуш, ба хуну хокистар олуда шудани кишвар, гурезаву дар ба дар шуда­ни мардумро бояд ба хотир овард ва такрор шудани он ҳамаро бояд пешгирӣ кард.

Мақсади асосии Суханронии Президенти кишвар дар мулоқот бо фаъолон, намояндагони ҷо­меа ва ходимони дини кишвар низ ҳамин буд. Дар вохӯрӣ зикр шуд: «Дар дунё имрӯз миллатҳое ҳастанд, ки садсолаҳо ин ҷониб барои соҳиби давлат шудан му­бориза мебаранд ва дар ин роҳ миллионҳо қурбонӣ додаанд ва дода истодаанд».

Мо бояд тавре рафтор намоем, ки ба зудбовариву содагӣ ва гум­роҳиву ҷаҳолат ва зиёдаравӣ роҳ надиҳем.

Нозир Ёдгорӣ,
нависанда